Nói đến một trong những khu bảo tồn sinh thái lớn của Việt Nam, có lẽ không thể không nhắc đến Khu bảo tồn Đồng Tháp Mười nằm ở tỉnh Tiền Giang. Nó là một trong bốn tiểu vùng của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, nơi có hệ sinh thái vùng ngập nước đa dạng và độc đáo, nơi bảo tồn nhiều loài động, thực vật đặc hữu của vùng Đồng Tháp Mười. Ở bài viết này, hãy cùng đi sâu tìm hiểu thêm nhiều điều thú vị cũng như kinh nghiệm tham quan khu bảo tồn sinh thái hấp dẫn và quý hiếm này.
>> Tham khảo: Tour Khu bảo tồn Đồng Tháp Mười – Thiền viện Trúc Lâm Chánh Giác 1 ngày
Giới thiệu chung về Khu bảo tồn Đồng Tháp Mười
Được biết, Đồng Tháp Mười, đó là tên gọi để chỉ một trong 4 tiểu vùng của ĐBSCL, trước đây vốn là một vùng đầm lầy “rừng thiêng, nước độc” và giờ đây là một vựa lúa lớn của cả nước. Diện tích của vùng Đồng Tháp Mười rơi vào khoảng 697.000ha, trải dài trên ba tỉnh Long An, Đồng Tháp và Tiền Giang, mà trung tâm là thị xã Kiến Tường, thuộc tỉnh Long An. Còn Khu bảo tồn sinh thái Đồng Tháp Mười, mới chỉ được thành lập từ năm 2000, là khu rừng phòng hộ, nhằm mục đích giữ lại những cảnh vật đặc trưng và các loài động, thực vật quý hiếm trước đây.
Về diện tích, Khu bảo tồn sinh thái Đồng Tháp Mười rộng 106,82 ha. Trong đó, có khoảng 67ha là đất rừng phòng hộ (55,3 ha đất trồng tràm, hơn 10 ha là đất trồng cây bản địa), đất chưa sử dụng là 11,9 ha, đất mặt nước là 25,6 ha, đất xây dựng công trình là 0,5 ha (trong đó 0,2 ha là nhà dừng chân, 0,188 là khu thuần dưỡng chim thú).
Hiện tại, khu bảo tồn đã dẫn dụ và bảo tồn được rất nhiều các loại động, thực vật quý hiếm, mang tính đặc thù của vùng sinh thái ngập nước của vùng ĐBSCL. Theo tìm hiểu, tài nguyên thực vật có đến 109 loài, với các loài chiếm ưu thế là tràm cừ, năng, bàng, cà na. Riêng tài nguyên động vật có tổng 116 loài cùng với quần thể chim nước, ước tính lên đến 12.000 cá thể, trong đó có nhiều loài quý như rái cá vuốt bé, mèo rừng, cầy hương, Giang Sen, cổ rắn, cá sấu xiêm, trăn đất,vv…
Việc xây dựng khu bảo tồn Đồng Tháp Mười không chỉ có mục đích là nghiên cứu khoa học, bảo vệ vùng hoang dã, bảo vệ sinh đa dạng loài và gen mà còn nhằm để giáo dục cho người dân và du khách có sự hiểu biết và ý thức được bảo vệ môi trường thiên nhiên là trách nhiệm, nghĩa vụ của mỗi cá nhân. Bên cạnh đó, việc sửa chữa lại cầu đường, san lấp mặt bằng cũng là để thu hút du khách đến tham quan, với một điểm du lịch có tiềm năng du lịch như Khu bảo tồn Đồng Tháp Mười.
Khu bảo tồn Đồng Tháp Mười ở đâu? Hướng dẫn cách di chuyển
Địa chỉ Khu bảo tồn Đồng Tháp Mười
Từ trung tâm thành phố Mỹ Tho đi về phía Tây Bắc khoảng 38km, du khách sẽ được đặt chân tới Khu bảo tồn Đồng Tháp Mười. Vị trí địa lý của khu bảo tồn này nằm ở địa bàn xã Thạnh Tân, huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang, cách trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh khoảng 80km và cách TP. Cao Lãnh khoảng 32km. Nó có phía Bắc giáp Kênh Xáng 3, phía Nam giáp kênh Xáng 4, phía Đông giáp kênh Tây và phía Nam giáp kênh Lâm Nghiệp.
Cách di chuyển tới trung tâm Tháp Mười
Đường dẫn khu bảo tồn sinh thái Đồng Tháp Mười không hề khó, bởi giờ đây nó đã trở thành một địa điểm tham quan hấp dẫn của tỉnh Tiền Giang nói riêng và miền Tây nói chung. Để đến đây, du khách có thể chọn đi theo 1 trong hai cách dưới đây:
- Cách 1: Từ cầu Rạch Đào, đi theo Quốc lộ 1A, sau đó rẽ vào đường tỉnh 866, tiếp tục đi thẳng đến xã Thạnh Tân. Tại đây, bạn hỏi người dân để tìm đường đi đến khu bảo tồn.
- Cách 2: Từ vị trí chùa Thiền Tông, đi theo Tân Phước đến đường tỉnh 829. Từ đây tiếp tục đi dọc theo đường tỉnh này khoảng 13km nữa sẽ tới ấp Thạnh Tân, xã Tân Phước.
Khu bảo tồn sinh thái Đồng Tháp Mười có gì đáng khám phá?
Có thể nói, khu bảo tồn Đồng Tháp Mười không chỉ đóng vai trò là một trung tâm bảo tồn các giá trị của thiên nhiên hoang dã mà còn là mà một điểm tham quan hấp dẫn. Là một vùng rừng ngập nước rộng lớn và sự đa dạng về sinh học, nơi đây mang đến cho du khách vô số điều đáng để khám phá.
Ngồi xuồng tham quan hệ sinh thái ngập nước nguyên sơ
Là một trong những vùng rừng tràm ngập nước lớn nhất Tây Nam Bộ, rừng tràm Đồng Tháp Mười gây ấn tượng mạnh bởi không gian rộng lớn cùng với những cánh rừng tràm xanh mướt trải dài, tạo nên quan cảnh thiên nhiên hoang sơ, kỳ vĩ. Để thuận tiện trong việc khám phá cảnh quan rừng, du khách có thể chọn cách thuê thuyền để dễ dàng di chuyển vào sâu bên trong rừng tràm. Tận hưởng bầu không khí mát mẻ, trong lành, ngắm nhìn khung cảnh hoang sơ cũng như lắng nghe bản hòa ca của muôn thú hẳn sẽ là những ký ức đáng nhớ nhất.
Khám phá sự sống của những loài chim quý
Càng đi sâu vào bên trong khu bảo tồn, du khách càng cảm nhận được hệ sinh thái trù phú của Đồng Tháp Mười, đặc biệt là các loài chim thú với môi trường sống đặc trưng và kỳ lạ. Lướt nhè nhẹ trên mặt nước, băng qua những cánh rừng, bạn sẽ được hòa mình vào thế giới của những loài chim, nơi chúng xây tổ và sinh sản. Khu bảo tồn cũng chính là nơi cư trú của nhiều loại động vật quý hiếm như rắn, chim, khỉ, cá sấu nước ngọt, đặc biệt là cơ hội được ngắm Giang Sen được xếp vào Sách đỏ Việt Nam.

Trải nghiệm du lịch sinh thái ở Đồng Tháp Mười
Với tài nguyên thiên nhiên, tài nguyên động thực vật có sẵn, khu bảo tồn Đồng Tháp Mười trong thời gian gần đây còn triển khai nhiều hoạt động trải nghiệm dành cho du khách. Bên cạnh chèo xuồng khám phá rừng nguyên sinh, ban quản lý khu bảo tồn còn kết hợp với nhiều đơn vị du lịch tổ chức nên nhiều hành trình mới lạ như chèo SUP, đạp xe chinh phục tuyến đường mòn, câu cá,vv…
Thưởng thức những đặc sản miền sông nước
Không chỉ được khám phá hệ sinh thái rừng tràm rộng lớn hay hòa mình vào “vương quốc chim trời, du khách khi mua vé tham quan còn có cơ hội thưởng thức nhiều đặc sản vùng sông nước như cá lóc nướng trui, chuột đồng chiên nước mắm, canh chua bông súng mang đậm hương vị miền Tây dân dã. Ngoài ra, nếu đi đúng vào mùa nước nổi, bạn sẽ có thể được nếm thử các món ăn “mỹ vị dân gian” của miền sông nước như lẩu cá linh bông điên điển, bánh xèo nhân bông điên điển, cá rô kho tiêu,vv…
Khám phá văn hóa miền Tây Nam Bộ
Khi đăng ký tham quan khu bảo tồn Đồng Tháp Mười theo tour, du khách sẽ nhận được hành trình có sự kết hợp với các trải nghiệm văn hóa độc đáo. Đó là đờn ca tài tử, một loại hình nghệ thuật dân gian của miền sông nước, di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam. Cạnh đó, chương trình của tour còn đưa du khách đến tham quan các làng nghề truyền thống như làng nghề làm bánh kẹo, thu hoạch khóm xuất khẩu cũng như các hội chợ thôn quê, từ đó giúp cho mỗi thành viên đọng lại những ký ức đầy chân thực và thú vị.
Một số lưu ý khi tham quan Khu bảo tồn Đồng Tháp Mười
Vốn phát triển từ một vùng rừng ngập nước hoang dã, vì vậy du khách cần có sự tìm hiểu kỹ lưỡng trước khi đến tham quan khu bảo tồn Đồng Tháp Mười. Dưới đây là một số lưu ý để chuyến đi diễn ra thuận lợi, an toàn.
Về thời điểm: Cũng giống như làng nổi Tân Lập hay rừng tràm Trà Sư, mùa nước nổi (từ tháng 7 cho đến tháng 11) sẽ là lúc mà khu bảo tồn này hiện lên với một diện mạo hoàn toàn mới, xanh trong và tươi tốt hơn. Tuy nhiên, điều này có thể gây khó khăn cho việc di chuyển. Thay vào đó, bạn có thể chọn đi vào thời điểm tháng 5 và 6 khi đây là mùa khóm tự nhiên. Từ tháng 5 cho đến tháng 11 cũng là lúc sen hồng ở Đồng Tháp Mười nở rộ nhất.
Về phương tiện di chuyển: Bên trong khu bảo tồn chủ yếu là đường sông, vì vậy du khách có thể chọn cách mua vé vào cổng sau đó thuê thuyền để tham quan trên sông hoặc là thuê xe điện để tham quan rừng bằng đường bộ cũng như vào khu thuần dưỡng động vật. Tại khu vực này, xe máy không phải là sự lựa chọn lý tưởng mặc dù nó rẻ.
Về trang phục: Khi tham quan Khu bảo tồn dược liệu Đồng Tháp Mười, du khách nên chọn quần áo có chất liệu nhẹ nhàng, thoáng mát, thích hợp với khí hậu nóng ẩm. Đồng thời, nên mang theo một số vật dụng như nón rộng vành, thuốc chống muỗi, kính mát, kem chống nắng để bảo vệ da. Ngoài ra, giày dép nên chọn loại chống trượt, chắc chắn, đồ ăn vặt, nước uống, máy ảnh là những thứ cần thiết.
Về giá vé: Hiện nay, điểm tham quan khu bảo tồn Đồng Tháp Mười đang áp dụng mức giá vé 100.000đ/ vé vào cổng tham quan. Giá vé đã bao gồm xe điện chở du khách đi tham quan các điểm đến bằng đường bộ cũng như vào khu sinh sống của động vật. Ngoài ra, còn có một số loại vé khác như vé thuê xuồng ba lá 100.000đ/ lượt, vé thuê xe đạp 50.000đ/ vé,vv… Ngoài ra, điểm du lịch còn có khu vực phục vụ ẩm thực tùy chọn, với các món ăn đặc trưng như cá lóc nướng, gỏi cuốn, đọt choại chấm chao, bánh canh bột xắt, bánh xèo.
Có thể nói, cùng với vườn quốc gia Tràm Chim, khu du lịch Gáo giồng và Khu bảo tồn ngập nước Láng Sen thì khu bảo tồn sinh thái Đồng Tháp Mười là những khu bảo tồn sinh thái quan trọng của tiểu vùng Đồng Tháp Mười. Với lợi thế về cảnh quan thiên nhiên, hệ sinh thái động thực vật đa dạng cùng với những trải nghiệm độc đáo, hứa hẹn trong tương lai, Khu bảo tồn Đồng Tháp Mười sẽ là một trong những điểm đến sáng giá trên bản đồ du lịch Tiền Giang nói riêng cũng như khu vực Đồng bằng sông Cửu Long nói chung.